Untitled Page

Multiband antenne experimenten

Al lezende in de FUNK kwam ik eenartikel tegen over een multiband antenne van 10-40m met geringe afmetingen nl 2x6,5m. Afvragend waarom deze afmetingen?

Dat is duidelijk, de antenne is niet resonant op geen enkele amateurband. Dat maakt aanpassen ook een stuk makkelijker. Hij heeft op iedere band een hoge impedantie. Dat maakt het een stuk eenvoudiger, een lintlijn hierop aansluiten en klaar. Als eerste probeer ik de MFJ-941E tuner omdat deze een 1:4 balun ingebouwd heeft. De Tuner aan mijn FT817 en de eerste test kunnen plaats vinden.

Het PI-filter in de tuner laat de FT817 50Ohm zien. De signalen zijn iet extreem hard, maar de QRM/QRN ten opzichte van de langdraad zijn een verademing, minimaal 6 S-punten minder. Ik kan de antenne gebruiken van 10 tot 40m, de enige restrictie is dat op 10m boven den 29MHz de SWR niet onder de 3 te krijgen is. Als voedingslijn gebruik ik een stukje 300 Ohm lintlijn van ongeveer 7 meter. Hoe zou mijn tuner het in de FT450 doen? Ik maak een 1:4 balun op de Amidon T200.

Het werkt eigenlijk hetzelfde als de MFJ en de FT817. Wat me wel opvalt is dat de 10m nu wel tuned. Waarschijnlijk wordt het stukje coax ook gebruikt als deel van het antenne systeem. Eens kijken of dit zich ook laat afstemmen op 80m. Het rendement zal niet zo hoog zijn, maar beter iets dan niets. Mogelijk moet ik een andere feeder gebruiken, met een hogere impedantie. En misschien moet ik ook wel een andere transformatie verhouding van de balun gebruiken. Maar eerst ga ik een andere feeder maken. In de tuin afdeling van de lokale bouwmarkt kwam plastic plantenstukjes tegen. in een zakje 10 stokjes van 50cm voor €4,00.
Ze zijn sterk maar bovenal licht. Voor mijn feeder de ideale spreiders.

In Rothammles antenne boek vond ik enige informatie over zelf gemaakte feeders. De impedantie is afhankelijk van de draaddiameter en de afstand voor de draden. Ik gebruik 1mm2 en een afstand van 60mm. Dat levert een impedantie op van ongeveer 600 OHm. Ik gebruik stukjes van 80mm en op 10mm van de uiteinden boor ik een gat van 2mm. Hier past precies mijn draad door die ik met een tyrap vast zet.
Maar even proberen wat dit doet. Op 80m geen enkele tuning mogelijk. Wat zou er gebeuren als ik de 1:4 nu eens vervang door een 1:9 balun.

De 1:9 balun laat zien dat op 10m nu wel de set 50 Ohm ziet over de gehele band. Dit laat ik voor de nu even hangen om te kijken of dit bevalt. Na ongeveer een jaar in geb ruik en velde DXCC landen gewerkt te hebben. Ook voor mijn /A adres heb ik deze nu al geruime tijd in gebruik tot volle tevredenheid, van mij althans. De XYL is soms iets minder enthousiast in de avond dan stoor ik op 40m op de TV. Ik heb toen de feeder een aantal malen getwist en dat probleem was ook opgelost.

Wat als ik nu de deze antenne eens met coax ga voeden hoe werkt dat dan? Eerst maar eens de 1:4 balun in het voedingspunt in plaats van de open feeder. Het eerste wat mij opvalt is de invloed van de wind op feeder.

Deze loopt redelijk dicht (20cm) langs de mast en dat is dus logisch dat deze invloed heeft op de impedantie. Daar heb ik nu met coax geen last meer van. De werking is eigenlijk hetzelfde, alleen is de QRN iets minder. En met een 1:9 balun was de SWR op 40 en 20m <3 zonder tuner. Mogelijk zal de coax ook iets mee stralen, maar geen nadelige invloed op de TV. Dit laat ik maar even zo hangen om hier nog wat verder mee te testen. Dit werkt echt heel leuk voor 10-40m, maar voor 80m blijft dit toch wel een beetje achter.
Wat als we de lengte nu eens verdubbelen, naar 2x13m.

Dat is een wereld van verschil, de signalen zijn op 80 vele malen harder en ik wordt ook beter gehoord. Maar dat is ook logisch.
Ik heb ook deze antenne met verschillende feeders gevoed. Zowel met lijntlijn als met de 1:9 balun werkt dit heel erg goed.

Ik heb alleen een uitdaging om dit thuis in de tuin te krijgen. Dat past gewoon niet, de tuin is maar 17m. Ik kom dus 6 meter te kort. Ook hier is een redelijk goede oplossing te vinden. Ik heb gewoon een stukje terug gevouwen.

De lengte van 13m per helft terugvouwen kan, maar dan beïnvloeden de parallelle draden elkaar wel en zal de lengte ietsje langer genomen moeten worden. Ik heb hier voor 2x 13,50m gekozen. Niets wetenschappelijk, maar gewoon op gevoel. Werking t.o.v. de 2x13m gelijk. De tekening hiernaast spreekt voor zich. De oplossing voor mij om ook op 80m goed hoorbaar uit te kunnen komen.